Spalinowóz czyli lokomotywa spalinowa, jest to lokomotywa napędzana silnikiem spalinowym, zazwyczaj czterosuwowym (czasem dwusuwowym np. ST44) silnikiem Diesla.
Ponieważ charakterystyka silnika spalinowego uniemożliwia jego bezpośrednie zastosowanie do napędu lokomotywy, stosuje się przekładnię:
Najbardziej rozpowszechnione są lokomotywy o przekładni elektrycznej – silnik spalinowy napędza prądnicę, a osie napędowe są obracane za pomocą silników elektrycznych. Prędkość jazdy lokomotywy spalinowej reguluje się poprzez zmiany wzbudzenia prądnicy za pomocą nastawnika elektrycznego, zmieniającego opór elektryczny w obwodzie wzbudzenia.
Pierwsza lokomotywa z silnikiem Diesla została uruchomiona we wrześniu 1912 roku w Prusko-Heskiej kolei państwowej. Lokomotywa ta miała 1000 KM. Słabym punktem tej pierwszej lokomotywy był system chłodzenia, co spowodowało, że już w 1920 roku została oddana na złom. Dopiero w 1924 w ZSRR wprowadzono dwie lokomotywy: firm MAN i Electric Brown Boveri, które sprawdziły się w codziennej pracy. Obie miały silniki o mocy 1200 KM.
Oznaczenia lokomotyw spalinowych w Polsce[edytuj]
- na początku Lw (w oznacza silnik wysokoprężny),
- rodzaj przekładni:
- e – elektryczna
- h – hydrokinetyczna
- m – mechaniczna
- nr serii
Przykłady: Lwe-55, Lwh-64.
PKP – współczesność[edytuj]
- pierwsza litera S oznacza lokomotywę spalinową
- druga litera oznacza pełnioną funkcję:
- M – do prac manewrowych
- P – do pociągów pasażerskich
- T – do pociągów towarowych
- U – uniwersalna
- 2 cyfry - nr serii:
- 01..09 - lokomotywa z przekładnią mechaniczną, sterowanie jednokrotne
- 10..14 - lokomotywa z przekładnią mechaniczną, sterowanie wielokrotne
- 15..24 - lokomotywa z przekładnią hydrauliczną lub hydrauliczno - mechaniczną, sterowanie jednokrotne
- 25..29 - lokomotywa z przekładnią hydrauliczną, sterowanie wielokrotne
- 30..39 - lokomotywa z przekładnią elektryczną, sterowanie jednokrotne
- 40..49 - lokomotywa z przekładnią elektryczną, sterowanie wielokrotne
- myślnik, a po nim następuje nr inwentarzowy; czasem lokomotywom o specjalnych cechach (np. po znaczącej modernizacji) nadaje się nietypowy numer odległy od serii podstawowej np.500, 2000.,ale nie stanowi to reguły.
Przykłady: SP32, SM03, ST44, SU42, SU45
Inni przewoźnicy[edytuj]
Lokomotywy spalinowe innych przewoźników najczęściej oznaczane są wg oznaczeń fabrycznych lub dziedziczą po poprzednich użytkownikach, np. S200, T448p, 060Da (=ST43 PKP), TEM2 (=SM48 PKP), CTLR4C (=ST44 PKP), M62 (=ST44 PKP), 401Da, Ls1200p (=SM31 PKP).
PKP - tabor wąskotorowy[edytuj]
- rodzaj lokomotywy:
- L – lokomotywa spalinowa bez przedziału bagażowego
- Lf – lokomotywa spalinowa z przedziałem bagażowym
- liczba osi napędnych:
- brak – 2 osie
- y – 3 osie
- x – 4 osie
- w – 5 osi
- z – 6 osi
- liczba i położenie osi tocznych:
- a – 1 oś toczna z przodu
- b – 1 oś toczna z tyłu
- n – 1 oś toczna z przodu i 1 oś toczna z tyłu
- rodzaj silnika:
- przekładnia:
- 1 – mechaniczna
- 2 – hydrauliczna
- 3 – hydromechaniczna
- 4 – elektryczna
